Gałka muszkatołowa, czyli myristica fragrans to owoc dużego wiecznie zielonego drzewa zwanego muszkatołowcem korzennym, który pochodzi z Moluki (Wysp Korzennych). Uprawia się go przede wszystkim w zachodnich Indiach. Z Myristica fragrans produkuje się dwie przyprawy – gałkę muszkatołową (ze środkowej części pestki owocu) oraz macis (z osnówki pestki).
Aby dostać się do nasion gałki muszkatołowej, należy otworzyć cętkowany, żółty owoc, który swoim rozmiarem oraz kształtem przypomina niewielką brzoskwinię. Po przepołowieniu trzeba zebrać jasnoczerwoną osłonkę nasiona, którą można osuszyć i sprzedać jako macis. Pod tą osłonką znajduje się ciemne i błyszczące wgłębienie, wewnątrz którego umiejscowione jest nasionko, czyli gałka muszkatołowa. Posiada ono owalny kształt, mierzy ok. 25 mm i jest lekko pomarszczone. Z zewnątrz posiada barwę ciemnobrązową, a wewnątrz – jasnobrązową. Jej smak jest orzechowy, lekko słodko-gorzki, a zapach – korzenny. Sprzedaje się ją albo w całości, albo w postaci już zmielonej przyprawy, która niestety szybko wietrzeje. Należy jednak uważać z jej dawkowaniem, gdyż gałka muszkatołowa jest trująca, a zatem powinna być stosowana z umiarem (maksymalnie szczypta lub dwie).
Warto wiedzieć, że gałka muszkatołowa nie jest orzechem, a tym samym nie stanowi zagrożenia dla osób z alergią na orzechy. Przypadki uczuleń na gałkę muszkatołową są bardzo rzadkie. Tej przyprawy ze względu na szkodliwą substancję zwaną mirystycyną nie powinny używać kobiety ciężarne i karmiące, a także dzieci.
Medyczne zastosowanie przyprawy
Niegdyś ta orientalna przyprawa była wykorzystywana jako lek na choroby serca, oskrzeli, impotencję, brak apetytu, niestrawność, nieświeży oddech i reumatyzm (głównie w tradycyjnej medycynie grecko-arabskiej Yunani oraz medycynie ajurwedyjskiej).
W kuchni gałkę muszkatołową dodaje się głównie do potrwa słodkich bądź ostrych. Idealnie pasuje do serów, owoców morza, pierników, sosu beszamelowego, ziemniaków, kurczaka, pasztetów, cielęciny, kakao, szpinaku, pomidorów, jajek, fasoli, dyni, kapusty czy brokułów. Jest niezastąpiona do ajerkoniaku, ponczu i grzanych win czy piw.
Gałka muszkatołowa posiada również wiele właściwości prozdrowotnych:
- zmniejsza wzdęcia,
- działa rozkurczowo,
- zapobiega tworzeniu się skrzepów we krwi,
- działa grzybobójczo i bakteriobójczo,
- redukuje problemy trawienne,
- poprawia apetyt,
- pomaga przy biegunce, wymiotach i nudnościach,
- wspomaga leczenie impotencji,
- łagodzi stany zapalne,
- poprawia krążenie krwi (a tym samym – libido),
- stymuluje układ nerwowy,
- obniża ciśnienie krwi,
- łagodzi zaburzenia oskrzelowe, bezsenność, reumatyzm, wzdęcia, stany nadpobudliwości.
Jest ona także dobrym źródłem antyoksydantów, które korzystnie wpływają na zdrowie, zwalczając wolne rodniki. Dzięki czemu określana jest jako lek na depresję (działa podobnie jak inhibitory monoaminooksydazy – leki przeciwdepresyjne) i idealny sposób na młodość.
Niestety ta orientalna przyprawa zawiera substancję zwaną mirystycyna – halucynogen i trujący narkotyk, który może powodować wymioty, omamy, senność, drażliwość, stany zapalne jelita, zaburzenia percepcji, objawy epilepsji, a w zbyt dużej dawce – depresję psychotyczną czy nawet śmierć.