Czym jest piramida żywieniowa?

Piramida żywieniowa jest graficznym przedstawieniem właściwych zasad odżywiania się. W dolnej jej części znajdują się produkty, które są w naszej diecie najbardziej pożądane, zaś na jej szczycie – te,których powinno się unikać bądź nawet całkowicie wyeliminować. Na przestrzeni lat zawartość poszczególnych pięter piramidy ulegała zmianom. Najczęściej przedstawianą wersją graficznych zasad prawidłowego odżywiania się jest ta z 1992 r., którą Amerykański Departament Rolnictwa nie tylko przygotował, ale również wprowadził samo pojęcie piramidy żywieniowej.

Piramida żywieniowa została stworzona przez Amerykański Departament Rolnictwa w 1992 roku po to, aby określić które z produktów spożywczych należy jeść często, a które rzadziej. Dzięki niej chciano zmienić nasze nawyki żywieniowe, a tym samym poprawić zdrowie. Głównym założeniem tamtej piramidy żywieniowej było wprowadzenie podstawy prawidłowego odżywiania, czyli produktów mącznych (makaronów, kasz, ryżu, pieczywa). Na następnym poziomie umiejscowiono warzywa i owoce. Kolejnym było mięso oraz nabiał. Na wierzchołku piramidy, w strefie produktów zakazanych, znajdowały się słodycze i tłuszcze.

Niestety wielu dietetyków miało zastrzeżenia do utworzonej na początku lat 90. piramidy żywieniowej. Zauważono bowiem, iż proporcje różnego rodzaju pokarmów wówczas zaproponowane nie są w naszej diecie odpowiednie. Ograniczenie również tych dobrych tłuszczów (np. z ryb) i duża ilość węglowodanów powodowało wiele problemów zdrowotnych. Dzisiejsza piramida żywieniowa zmodyfikowała nieco produkty na swoich piętrach oraz zaproponowała inną podstawę dla zdrowia człowieka, a mianowicie: aktywność fizyczną.

Obecnie uznawana piramida składa się z kilku poziomów, odpowiadającym konkretnym rodzajom produktów:

1. Pierwsze piętro na dole piramidy zajmuje codzienna, regularna aktywność fizyczna oraz kontrola wagi, czyli obliczanie jej za pomocą wskaźnika BMI.
2. Na drugim piętrze znajdują się produkty zbożowe (tworzone z mąki żytniej i razowej, pełnoziarniste, makarony z pszenicy durum oraz razowe, naturalne musli, brązowy ryż), a także zdrowe tłuszcze nasycone (oleje: rzepakowy i słonecznikowy, oliwa z oliwek).
3. Poziom trzeci to warzywa (w nieograniczonych ilościach) i owoce (2 porcje dziennie).
4. Czwarte piętro zajmują nasiona i orzechy, a także warzywa strączkowe, czyli groch, bób, soczewica, fasola i soja.
5. Na piątym piętrze znajdziemy drób, ryby oraz jajka. Nie trzeba spożywać ich codziennie, wystarczy od jednego do dwóch produktów z tej grupy w ciągu tygodnia.
6. Szósty poziom to nabiał, jedzony w postaci 1-2 porcji każdego dnia. Warto również spożywać suplementy wapnia w ciągu dnia.
7. Na siódme piętro piramidy, czyli jej szczyt wybrano wszelkie zakazane przyjemności: czerwone mięso, fast foody, słodycze, produkty pszenne, tłuszcze nasycone i trans oraz sól.