Ksylitol, popularnie zwany cukrem brzozowym, jest to substancja chemicznie niebędąca cukrem. Wytwarzany jest z on kory brzozowej. Ksylitol jest to alkohol polihydroksylowy o prostej budowie chemicznej (C5H11OH). Jest naturalną substancją wytwarzaną w procesie przemiany glukozy, w mikroorganizmach, roślinach oraz w organizmie zwierząt i ludzi. Organizm człowieka wytwarza codziennie ok. 15 gramów ksylitolu.
Na podstawie przeprowadzonych badań udowodniono, że związek ten ulega przemianie w organizmie bez udziału insuliny, nie ulega rozkładowi w przewodzie pokarmowym, metabolizuje już bezpośrednio w komórkach, przy tym wyraźnie alkalizując tkanki i narządy wewnętrzne człowieka. Przez alkalizację tkanek przeciwdziała procesom przedwczesnego starzenia się narządów i tkanek. Ksylitol został odkryty przez niemieckiego chemika w 1891 roku. Po raz drugi związkiem tym zainteresowali się fińscy naukowcy, w trakcie II wojny światowej, w czasie dotkliwego kryzysu cukru w Finlandii. Od tej pory ksylitol stał się alternatywnym produktem cukru.
W latach sześćdziesiątych XX wieku zalecany był przez lekarzy, jako słodzik, w Niemczech, Szwajcarii, Japonii i Związku Radzieckim w diecie diabetyków. Podawany był również w kroplówkach pacjentom z zakłóconą tolerancją na glukozę. Kolejnymi krajami, które zaczęły wytwarzać ksylitol na użytek gospodarstwa domowego są Chiny, Włochy. W 1963 roku ksylitol został zatwierdzony przez amerykański Urząd ds. Żywności i Leków jako środek nieposiadający właściwości toksycznych. Liczne przeprowadzone badania naukowe udowodniły, że spożywanie ksylitolu przez dłuższy czas powoduje eliminację łaknienia cukru. Fakt, że jest absorbowany i przetwarzany powoli wpływa na niski poziom wydzielania insuliny w organizmie, wskutek czego posiada on ponad czternastokrotnie niższy indeks glikemiczny od cukru.
Słodki, uzależniający smak cukru, siejący spustoszenie w naszym organizmie poprzez wpływ na rozwój coraz większej liczby chorób i doprowadzający system immunologiczny do degeneracji, może wreszcie zostać ograniczony, bez pozbawienia przyjemności spożywania słodkich produktów.
Alternatywny ksylitol jest tak samo słodki jak zwykły cukier, jednak zawiera 40% mniej kalorii i o 75% mniej węglowodanów. Przede wszystkim nie fermentuje w przewodzie pokarmowym jak laktoza, sacharoza, fruktoza, glukoza. Wszystkie popularnie stosowane cukry są sześcio- i dwunastowęglowe (glukoza, fruktoza, sacharoza, maltoza, laktoza) mające właściwości wspierające rozwój niebezpiecznych grzybów i bakterii, natomiast ksylitol jest pięciowęglowy o właściwościach bakteriobójczych. Ksylitol ogranicza rozwój drożdżaków i pleśni, w tym trudne do wyleczenia Candida albicans, jest również skuteczny w zwalczaniu bakterii Helicobacter pylori, które są przyczyną wrzodów żołądka.
Ksylitol wytwarza w organizmie odczyn zasadowy, co oznacza, że wskazany jest przy:
- infekcjach górnych dróg oddechowych (tj. katar, infekcja gardła, zatok),
- zapaleniu ucha środkowego,
- przeciwdziała tworzeniu się bakterii gnilnych,
- przeciwdziała paradontozie stanach zapalnych dziąseł i próchnicy zębów (może zlikwidować niewielkie ubytki), wzmacnia szkliwo,
- likwiduje niemiły zapach z ust.
Ksylitol zwiększa przyswajanie wapnia i magnezu przywracając w ten sposób właściwą mineralizację kości dlatego wskazany w profilaktyce osteoporozy, jak również dla osób dotkniętych już tym schorzeniem.
Oprócz szeregu właściwości leczniczych ksylitol może być produktem kulinarnym i zastąpić cukier do przyrządzania różnych potraw.
Warto dodać iż cukier brzozowy należy do diety wprowadzać stopniowo, tak aby układ pokarmowy mógł się do niego dostosować nie powodując efektu przeczyszczenia. Minusy ksylitolu ? Niestety nie upieczemy na nim ciast drożdżowych, gdyż drożdże najzwyczajniej w świecie na nim nie wyrastają.