Prawidłowe żywienie kobiet w ciąży ma istotne znaczenie dla optymalnego rozwoju płodu, a później narodzonego dziecka, pozwala na zgromadzenie zapasów energii i składników odżywczych, potrzebnych do wytworzenia pełnowartościowego mleka, a także jest niezbędne dla zachowania zdrowia matki.
Podstawy zdrowego żywienia kobiet w ciąży powinny być zgodne z ogólnymi zasadami zdrowego żywienia i sprowadzać się do reguły „3 R”: różnorodność, równowaga, rozsądek. Jadłospis kobiety w ciąży powinien uwzględniać wszystkie produkty zawarte w piramidzie żywienia, spożywane w odpowiednich proporcjach, takie jak:
• produkty zbożowe z pełnego przemiału (kasza jaglana, kasza gryczana, kasza jęczmienna, brązowy ryż, makaron razowy, żytnie pieczywo razowe na zakwasie), spożywane w 8-9 porcjach dziennie, będące źródłem węglowodanów złożonych, witaminy B1, niacyny, magnezu, żelaza, cynku, błonnika pokarmowego oraz białka;
• warzywa i owoce, spożywane kilka razy dziennie, zawierające antyoksydanty (witaminę C, karotenoidy, witaminę E, flawonoidy), foliany, potas i błonnik, czyli składniki odżywcze wspierające m.in. prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka – z uwagi na różną zawartość poszczególnych składników w konkretnych odmianach warzyw i owoców, zalecane jest zróżnicowanie w ich spożywaniu.
• mleko i niskotłuszczowe przetwory mleczne, również spożywane kilka razy dziennie, będące źródłem wapnia (zapewniającego prawidłowy rozwój kości płodu i zapobiegającego nadciśnieniu w czasie ciąży, przedwczesnemu porodowi i odwapnieniu kości matki), witamin z grupy B oraz pełnowartościowego białka, niezbędnego do prawidłowego rozwoju tkanek oraz narządów dziecka (w przypadku problemów trawiennych i reakcji alergicznych związanych ze spożywaniem mleka krowiego, można zastąpić je mlekiem ryżowym, owsianym, migdałowym lub produktami bogatymi w wapń, np. fasola, orzechy, brokuły, łosoś);
• chude mięso i tłuste ryby morskie, będące źródłem pełnowartościowego białka, witamin B6 i PP, żelaza, które zapobiega niedokrwistości, infekcji dróg moczowych, przedwczesnej akcji porodowej i przyczynia się do prawidłowego rozwoju płodu, a także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 (ryby), niezbędnych do prawidłowego rozwoju mózgu i siatkówki oka płodu;
• wielonienasycone tłuszcze, zawarte m.in. w oliwie z oliwek, tłoczonym na zimno oleju rzepakowym, słonecznikowym, lnianym, oleju z pestek winogron i oleju kukurydzianym, orzechach i migdałach, a także w tłustych rybach morskich (śledź, mintaj i łosoś norweski), stanowiące źródło witamin A, D, E i K.
Zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia, kobieta w ciąży powinna spożywać co najmniej pięć posiłków dziennie, pamiętając jednak, aby jeść „dla dwojga – nie za dwoje”, pić 2-3 litry płynów dziennie (w tym 1,5-2 litry wody mineralnej niegazowanej), co pozwala zapewnić prawidłowe stężenie pierwiastków w komórkach i płynach ustrojowych oraz prawidłową objętości płynu owodniowego, zrezygnować ze spożywania wszelkiego rodzaju alkoholu, ograniczać spożywania soli i cukru, a także (ze względu na zawartość kofeiny) kawy i mocnej herbaty.