Koper znany jest człowiekowi od wieków. Starożytni Grecy i Rzymianie wykorzystywali go jako okład na rany, co przyspieszało ich gojenie. W średniowiecznej Europie był składnikiem miłosnych eliksirów. Miał również chronić przed czarami, złymi mocami oraz klątwami. Dziś odgrywa ważną rolę nie tylko w kuchni, ale również w medycynie naturalnej.
Koper nie jest rośliną wymagającą. Rośnie na niemal wszystkich rodzajach gleb, potrzebuje jednak miejsc dobrze nasłonecznionych. Osiąga wysokość do 1 m, ma pierzaste liście oraz jasnobrązowe, owalne nasiona. Zarówno nasiona, jak i liście kopru są jadalne.
Właściwości prozdrowotne kopru
Roślina zawiera duże ilości witamin z grupy B: tiaminy – B1, ryboflawiny – B2, niacyny – B3, kwasu pantotenowego – B5 oraz kwasu foliowego – B9. Biorą one udział w powstawaniu czerwonych krwinek oraz szpiku kostnego, uczestniczą też w procesie syntezy białek i aminokwasów. Przyspieszają metabolizm, pobudzają trawienie oraz obniżają stężenie cholesterolu we krwi. Ponadto regulują działanie układu nerwowego – koją nerwy i poprawiają nastrój. Zwiększają również sprawność intelektualną.
Kwas foliowy jest bardzo ważnym elementem diety kobiet w ciąży i planujących macierzyństwo. Bierze udział w tworzeniu DNA oraz formowaniu układu nerwowego dzieci. Zmniejsza niebezpieczeństwo wystąpienia rozszczepu kręgosłupa oraz bezmózgowia. Według naukowców obniża też ryzyko zachorowania na nowotwory szyjki macicy.
Koper jest bogatym źródłem witaminy A, budującej system odpornościowy. Uczestniczy ona w przemianie białek oraz hormonów steroidowych. Dzięki jej właściwościom w organizmie powstaje rodopsyna, odpowiedzialna za prawidłowe widzenie.
Zioło dostarcza ponadto witaminy C – substancji przeciwutleniającej, zapobiegającej przedwczesnemu starzeniu. Witamina C pobudza do działania układ immunologiczny oraz wspomaga pracę układu krwionośnego. Bierze udział w tworzeniu czerwonych krwinek i obniża ciśnienie krwi. Poprzez hamowanie utleniania tzw. złego cholesterolu, zmniejsza zmiany miażdżycowe. Naukowcy przekonują ponadto, że uderzeniowe dawki witaminy C niszczą komórki nowotworowe oraz łagodzą toksyczne skutki chemioterapii i radioterapii.
Koper obfituje również w składniki mineralne. Zawiera spore ilości wzmacniającego kości i zęby wapnia. Pierwiastek ten zapewnia sprawność mięśniom, pozytywnie wpływa na nastrój i przynosi spokojny sen. W koprze znajdziemy również zwiększające odporność żelazo oraz usprawniający pracę mózgu magnez.
Żelazo, jako składnik hemoglobiny, uczestniczy w transporcie tlenu. Wspomaga regenerację tkanek, zmniejsza uczucie zmęczenia oraz zwalcza wolne rodniki, odpowiedzialne za starzenie się skóry.
Z uwagi na bogactwo cynku zaleca się spożywanie kopru osobom z problemami skórnymi. Cynk nie tylko poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego, wzmacnia też włosy i paznokcie. Pozytywnie wpływa na pracę trzustki i grasicy, poprawia pamięć i koncentrację. Leczy stany depresyjne i schizofrenię.
Zawarty w koprze potas usprawnia pracę mięśni i zapobiega ich skurczom. Podnosi zdolność koncentracji, obniża ciśnienie, kontroluje gospodarkę wodną organizmu, a także reguluje pracę nerek.
Roślina zawiera ponadto znaczne ilości manganu – pierwiastka budującego tkankę wątroby, nerek, trzustki oraz mózgu. Poprawia stan skóry, wzmacnia kości oraz chroni organizm przed niszczącym działaniem wolnych rodników. Pełni istotną rolę w produkcji hormonów tarczycowych, w znaczący sposób wpływa na libido, sprawność seksualną oraz płodność.
Koper wykazuje właściwości antybakteryjne. W związku z tym wykorzystuje się go w leczeniu infekcji wewnętrznych i zewnętrznych. Olejki eteryczne zawarte w roślinie mają właściwości uspokajające. Napary łagodzą bóle głowy i bóle menstruacyjne. Likwidują też czkawki oraz bolesne kolki niemowlęce.