Dieta dla diabetyków

Dieta ma kluczowe znaczenie u chorych na cukrzycę. Dzięki prawidłowemu odżywianiu się mogą oni uniknąć powikłań związanych z tą chorobą oraz zachować zdrowie. Warto również pamiętać o tym, że w większości przypadków do powstania cukrzycy prowadzi brak ruchu, stres i właśnie nieprawidłowa dieta.

Dieta dla diabetyków nie różni się za bardzo od zbilansowanego i prozdrowotnego jadłospisu każdego innego człowieka. Największą trudnością jest „przestawienie” się ze złych nawyków żywieniowych na te właściwe. Porcje nie powinny być zbyt wielkie – je się co 3-4 godziny, aby ustabilizować poziom cukru we krwi. Nie zaleca się smażenia potraw, podjadania między posiłkami, spożywania tłuszczów trans ukrytych m.in. w fast foodach czy słodyczach, należy natomiast jeść jak najmniej przetworzone produkty (kasze, ciemne pieczywo, brązowy ryż), warzywa, wybrane owoce i chudy nabiał. Na talerzach chorych na cukrzycę muszą znajdować się też tłuste ryby, ciemne pieczywo, chude mięso, jogurty bez cukru, surowe warzywa i jak najwięcej aromatycznych przypraw, które zastąpią sól. Ponadto należy pić 2 litry wody dziennie. Układając dietę dla cukrzyka, należy wziąć pod uwagę masę ciała danej osoby, zapotrzebowanie na energię, częstotliwość zaplanowanej aktywności fizycznej, wyników pomiaru cukru we krwi, wskaźnika indeksu glikemicznego, przyjmowanych dawek insuliny.

Co wolno spożywać cukrzykom?

Diabetycy powinni spożywać przede wszystkim warzywa (kalafiory, ogórki, pomidory, rzodkiewki, brokuły, szparagi, marchew, paprykę, kapustę, buraki, pory, dynię, cebulę, sałatę oraz szpinak) i owoce o niskiej zawartości węglowodanów, czyli arbuzy, grejpfruty, cytryny, poziomki, truskawki, żurawinę i melony, a także agrest, maliny, czarne jagody, wiśnie, jabłka, gruszki, mandarynki, morele, pomarańcze, czerwone i białe porzeczki, ananasy, borówki. Codziennie można jeść produkty zbożowe (chleb razowy, makaron, kasze), oleje roślinne, margaryny miękkie, chudy nabiał – jogurt, mleko, twaróg, wskazane warzywa i owoce. Kilka razy w tygodniu można spożywać ryby, chudy drób, cielęcinę, wędliny drobiowe, jaja (najlepiej samo białko). Mięso w postaci wędlin wieprzowych i wołowych dopuszczone są 4-5 razy w miesiącu. Zaleca się wprowadzenie do jadłospisu oliwy i oleju rzepakowego oraz spożywanie minimum 3 razy w tygodniu ryb.

Dieta dla diabetyka, zgodnie z zaleceniami lekarza diabetologa, musi opierać się na produktach zawierających dużo błonnika pokarmowego oraz na produktach o niskim indeksie glikemicznym (IG), co ułatwi kontrolę stężenia cukru we krwi. Pamiętajmy, że warzywa surowe mają niższy IG niż ugotowane. Makaron gotujmy al dente. Idealnie jest zrezygnować ze słodyczy. Do słodzenia herbaty czy kawy można użyć słodzika (np. aspartam, acesulfam K), lecz nie wolno go nadużywać.

Zalecanymi technikami kulinarnymi są: gotowanie na parze, gotowanie, pieczenie bez tłuszczu w pergaminie, duszenie bez dodatku tłuszczu. Nie wolno rozgotowywać warzyw i produktów zbożowych.

Czego należy unikać?

Chorzy na cukrzycę na pewno muszą stronić od wszelkich używek: alkoholu, słodkich i gazowanych napojów, fast foodów, słodyczy (dopuszczalne jest zjedzenie kilku słodyczy na rok lub w ogóle), a także miodu, masła, śmietany, tłustych mięs i wędlin. Należy uważać także na owoce, ponieważ te o wysokiej zawartości fruktozy mocno podnoszą poziom cukru we krwi, obciążając trzustkę (np. banany, śliwki, renklody, czarne porzeczki, winogrona, owoce suszone). Niewskazane są też warzywa składające się z 75% z węglowodanów, czyli groch, soja, soczewica, kukurydza i fasola.

Każda osoba chora na cukrzycę musi dążyć do uzyskania i utrzymania właściwej masy ciała. Jest to bowiem niezbędne do prawidłowego funkcjonowania trzustki. Najistotniejsze jest jednak wyrównanie i zapobieganie wahaniom poziomu glukozy we krwi, gdyż może to skutkować chorobą wieńcową, uszkodzeniem wzroku czy nerek lub zespołem stopy cukrzycowej.